Chúng ta nghe nói đến rất nhiều về ô nhiễm môi trường, nhưng thực tế có rất nhiều người vẫn chưa biết hoặc hiểu chưa đúng về khái niệm môi trường là gì? Bài viết dưới đây, Hút bể phốt Khoán sẽ giải đáp mọi thắc mắc về môi trường cho bạn nhé!
Tìm hiểu thêm: Nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính
Môi trường là gì?
Môi trường là tập hợp các yếu tố tự nhiên và yếu tố nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng tới đời sống, lao động, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên.
Các yếu tố tạo nên môi trường
Môi trường được tạo bởi các yếu tố: Không khí, nước, đất, âm thanh, ánh sáng, lòng đất, núi, rừng, sông, hồ, biển, sinh vật, hệ sinh thái, các khu dân cư, khu sản xuất, khu bảo tồn thiên nhiên, cảnh quan thiên nhiên, danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử và các hình thái vật chất khác.
Phân loại môi trường sống
Môi trường được phân loại như sau:
1. Môi trường tự nhiên:
Các yếu tố như: Sinh học, hóa học, vật lý tồn tại ngoài ý muốn của con người hình thành nên môi trường tự nhiên.
Tuy nhiên, các yếu tố này cũng ít nhiều tác động bởi con người, chẳng hạn như: Sông, núi, thực vật…
Môi trường tự nhiên đóng vai trò rất quan trọng đối với con người, giúp con người có thể sinh tồn và phát triển như: Đất để xây nhà cửa, chăn nuôi, trồng trọt, không khí giúp con người hít thở…
Ngoài ra, môi tường tự nhiên còn giúp con người khai thác nguồi khoáng sản cần thiết cho sản xuất.
Chung quy lại, môi trường tự nhiên mang lại không gian và điều kiện cho con người sinh sống và tồn tại, giúp cuộc sống con người trở nên phong phú hơn cả vật chất lẫn tinh thần.
2. Môi trường xã hội là gì:
Môi trường xã hội là tổng thể các mối quan hệ giữa người với người. Hay nói cách khác đây là những luật lệ, thể chế, cam kết, quy đinh, ước định,…. Môi trường ở các cấp khác nhau như: Liên hợp quốc, Hiệp hội các nước, Quốc gia, Tỉnh, Huyện, Cơ quan, làng xã, Tộc Họ, Gia đình,…..
Môi trường xã hội sẽ định hướng hoạt động của con người theo một khuôn khổ nhất định. Từ đó hình thành nên một sức mạnh tập thể, góp phần thúc đẩy sự phát triển. Giúp cuộc sống của con người trở nên tốt đẹp hơn.
Có mấy loại môi trường tự nhiên?
Môi trường sống tự nhiên rất đa dạng và phong phú, chúng có thể sống trên cạn, dưới nước và trên không trung. Dựa vào các yếu tố đó, người ta chia môi trường sống thành 4 loại chính:
1. Môi trường nước:
Môi tường nước được chia ra nhiều loại nước khác nhau như: Nước mặn, nước ngọt, nước lợ,….
Ví dụ:
Cá Lóc sinh sống trong môi trường nước, cá Ngừ sinh sống trong môi trường nước mặn.
2. Môi trường đất:
Môi trường đất bao gồm các đất cát, đất sét, đất đá, sỏi,… Tùy vào từng điều kiện mội trường khác nhau mà các loại sinh vật sống ở đó sẽ khác nhau.
Ví dụ:
- Con giun đất sinh sống ở trong lòng đất, loài Tê Tê có thể đào bới trong cát.
3. Môi trường trên cạn:
Môi trường trên cạn bao gồm các môi trường đồi núi, đồng bằng, bầu khí quyển trong trái đất,…Đây là mội trường có nhiều sinh vật và con người cũng sinh sống trong môi trường này.
Ví dụ:
- Các loại cây xanh
- Các loài gia súc, gia cầm
- Các loại động vật như Chim, cò, vạc,…
4. Môi trường sinh vật:
Sinh vật là một môi trường sống lí tưởng cho các loài sinh vật khác. Đây là môi trường sống chủ yếu của các loài cộng sinh, ký sinh như:
- Các loại cây xanh là môi trường sống của khí
- Bộ lông chó là nơi cư trú của các loại bọ
- Giun sán sống trong ruột người và động vật.
Vai trò của môi trường trong cuộc sống
Môi trường sống có vai trò quan trọng như sau:
- Cung cấp các tài nguyên thiên nhiên cần thiết cho cuộc sống và các hoạt động sản xuất của con người.
- Môi trường là nơi chứa đựng (thông qua cơ chét phá vỡ, tái chế hoặc lưu trữ) các chất thải và ô nhiễm từ các hoạt động sản xuất và sinh sống của con người.
- Môi trường còn cung cấp các dịch vụ môi trường hay hệ sinh thái (như ổn định khí hâu, đa dạng sinh học, toàn vẹn hệ sinh thái, và ngăn chặn bức xạ tia cực tím) giúp hỗ trợ các sự sống trên Trái Đất mà không cần bất kỳ hành động nào của con người.
- Nó còn có vai trò quan trọng trong giá trị giải trí, tâm lý, thẩm mỹ và tinh thần của môi trường.
Tại sao cần bảo vệ môi trường?
Với vai trò quan trọng đã được nêu trên, có thể thấy: “Bảo vệ môi trường chính là bảo vệ cuộc sống của chúng ta”. Vậy nên việc giảm thiểu sự phá hủy đến các hệ sinh thái là điều quan trọng và rất cần thiết.
Để bảo vệ mội trường, chúng ta cần giảm thiểu ô nhiễm, đó là một trong những yếu tố nguy hiểm nhất ảnh hưởng đến môi trường. Nó ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm dẫn đến việc chúng ta phải tiêu thụ các chất độc hại.
Bảo vệ môi trường còn có tác dụng bảo vệ hệ sinh thái. Việc tác động đến hệ sinh thái không đúng cách sẽ khiến nhiều loài sinh vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.
Ngoài ra, bảo vệ môi trường là một cách tốt nhất để bảo vệ thế hệ con cháu tương lai. Hành tinh này chính là di sản của chúng ta để lại cho các thế hệ tương lai.
Thực trạng môi trường tự nhiên Việt Nam hiện nay
Hiện nay, môi trường tự nhiên ở Việt Nam đang gặp nhiều vấn đề nghiêm trọng. Không khí, nước và đất đều bị ô nhiễm nặng, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng và Hồ Chí Minh. Tình trạng này ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống, làm giảm tuổi thọ và làm các hiện tượng thiên nhiên như bão lũ ngày càng khó kiểm soát.
Hiện có khoảng 183 khu công nghiệp trên cả nước, nhưng hơn 60% trong số đó chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung. Ở các khu đô thị lớn, chỉ khoảng 60-70% chất thải rắn được thu gom. Các hệ thống thoát nước và xử lý chất thải không đáp ứng đủ yêu cầu, dẫn đến tình trạng rác thải và chất thải bị xả thẳng ra môi trường tự nhiên.
Tài nguyên rừng cũng bị khai thác quá mức, gây mất cân bằng và làm gia tăng các vụ sạt lở. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân mà còn tác động tiêu cực đến nền kinh tế đất nước. Việc tìm giải pháp cụ thể để xử lý các vấn đề ô nhiễm này là rất cấp thiết.
Biện pháp bảo vệ môi trường tự nhiên
Để bảo vệ môi trường tự nhiên, mỗi chúng ta có thể bắt đầu từ những hành động đơn giản như không xả thải bừa bãi, vứt rác đúng nơi quy định và tuyên truyền về bảo vệ môi trường.
Các cấp, các ngành cũng cần có các biện pháp và chế tài nghiêm khắc để xử lý các cơ sở gây ô nhiễm, từ đó tạo gương cho những trường hợp khác.
Hãy tích cực trồng cây xanh và phủ xanh đất trống để giảm sạt lở và làm không khí trong lành hơn. Đồng thời, giảm thiểu rác thải nhựa, sử dụng phương tiện công cộng và chọn sản phẩm thân thiện với môi trường cũng là cách tốt để góp phần bảo vệ trái đất. Mỗi hành động nhỏ của bạn đều có thể tạo nên sự khác biệt lớn!
Những tác động của con người ảnh hưởng đến môi trường
- Sử dụng đất: Con người có thể phát hủy cảnh quan thiên nhiên, khi khai thác tài nguyên và đô thị hóa các khu vực. Điều này gây bất lợi cho các loài cư trú, làm giảm môi trường sống và nguồn thức ăn có sẵn của chúng.
- Con người đưa loài ngoại lai du nhập: con người vô tình hoặc cố ý đưa một số loài không phải là loài bản đia vào một hệ sinh thái mới. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thai vì các loại du nhập có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sinh vật bản địa và thay thế chúng.
- Khai thác tài nguyên qua mức: Con người liên tục tiêu thụ tài nguyên cho nhu cầu của chính họ.
- Sử dụng quá mức tài nguyên không tái tạo: Các nguồn tài nguyên không thể tái tạo như: nhiên liệu hóa thạch gây tác hai cho môi trường.
- Sự phát triển của công nghệ hóa chất: Việc cho ra đời các sản phẩm hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu có ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.
Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của ai?
Luật Bảo vệ Môi trường của Việt Nam ghi rõ trong Điều 6: “Bảo vệ môi trường là sự nghiệp của toàn dân. Tổ chức, cá nhân phải có trách nhiệm bảo vệ môi trường, thi hành pháp luật về bảo vệ môi trường, có quyền và có trách nhiệm phát hiện, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường”.
Như vậy, toàn thể người dân, cá nhân chung sống trong môi trường cần phải có trách nhiệm bảo vệ môi trường, có trách nhiệm phát hiện, tố các các hành vi vi phạm bảo vệ môi trường.
