Soạn bài Cô bé bán diêm trang 61 (Kết nối tri thức)

Soạn bài Cô bé bán diêm Kết nối tri thức

Bài giảng Soạn văn lớp 6 Tập 1 Cô bé bán diêm

A. Soạn bài Cô bé bán diêm ngắn gọn

Trước khi đọc

Câu 1 (trang 60 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Giới thiệu ngắn gọn một truyện kể hoặc một bộ phim có nhân vật trẻ em gây ấn tượng với em.

Trả lời:

Em đã xem nhiều bộ phim hoạt hình có nhân vật trẻ em, trong đó em ấn tượng và có nhiều cảm xúc nhất với bộ phim “Ngôi mộ đom đóm” của Nhật Bản. Bộ phim nói về sự khốc liệt của xã hội Nhật bản trong chiến tranh thế giới thứ hai và ca ngợi tình anh em của hai đứa trẻ mồ côi. Hai anh em phải vật lộn với sự đói khổ của chiến tranh, sự hắt hủi của mọi người để có thể tồn tại. Không nhà cửa, không gia đình, không của cải và thậm chí không có gì để ăn khiến cuộc sống hai đứa bé hiện lên đầy thảm khốc. Chiến tranh đã khiến hai đứa bé trở nên thiếu thốn, đáng thương nhưng hai anh em dành tình yêu thương cảm động và nhân văn cho nhau. Cuối cùng, hai anh em đã chết vì đói khổ và bệnh tật.

Câu 2 (trang 60 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Chia sẻ một vài cảm nhận của em về nhân vật đó.

Trả lời:

Em rất ấn tượng với nhân vật người anh Seita, cậu bé chỉ khoảng hơn 10 tuổi nhưng đã thay cha mẹ gánh vác nuôi em gái, cõng em qua hết nơi này đến chốn nọ, thậm chí đi ăn trộm và bị đánh để mang đồ về cho em gái ăn. Hai anh em đã chết vì đói khổ và bệnh tật. Hi vọng ở một thế giới nào đó, anh em họ sẽ có một cuộc sống tốt đẹp hơn và không có chiến tranh như trong câu chuyện. Cậu bé khiến em nghĩ tới anh trai của mình, anh trai cũng thương yêu em vô điều kiện như thế. Hai đứa trẻ đáng thương khiến em cảm thấy chiến tranh thật độc ác, vô nghĩa và em thấy yêu thương hơn gia đình của mình.

Đọc văn bản

Câu 1 (trang 61 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Điều gì sẽ đến với cô bé bán diêm trong đêm giao thừa

Trả lời:

Điều sẽ đến với cô bé bán diêm trong đêm giao thừa: Giữa tiết trời đông giá rét, em phải ra đường, tìm kiếm những nơi đông người qua lại để bán những que diêm nhưng không ai đoái hoài đến lời chào hàng của em.

Câu 2 (trang 62 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Sau khi bà mất gia đình cô bé bán diêm rơi vào tình cảnh như thế nào?

Trả lời:

Sau khi bà mất, gia đình cô bé bán diêm rơi vào tình cảnh "gia sản tiêu tán, gia đình phải rời ngôi nhà xinh xắn có dây trường xuân leo quanh để chui rúc trong một xó tối tăm, luôn nghe những lời mắng nhiếc, chửi rủa".

Câu 3 (trang 62 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Mỗi lần quẹt diêm cô bé nhìn thấy những hình ảnh gì? Đó là thực hay mơ?

Trả lời:

Mỗi lần quẹt diêm cô bé bán diêm lại được sống trong giây phút hạnh phúc:

- Lần quẹt diêm thứ nhất: em thấy lò sưởi, vì trong đêm đông giá lạnh em cần được sưởi ấm.

- Lần quẹt diêm thứ 2: em thấy một bàn ăn thịnh soạn cho thấy mơ ước lớn nhất lúc này của em là được ăn no.

- Lần quẹt diêm thứ 3, em thấy hình ảnh của cây thông. Đó chính là biểu tượng của mái ấm gia đình hạnh phúc.

- Lần quẹt diêm thứ 4: bà hiện lên thật ấm áp, đẹp đẽ. Cô bé khẩn thiết van xin bà cho đi cùng, bởi cô bé hiểu khi ngọn lửa diêm tắt đi bà cũng biến mất.

- Lần cuối cùng: em quẹt hết số diêm còn lại để nhìn thấy bà và thật kì lạ ước nguyện cuối cùng của em đã trở thành hiện thực.

=> Bốn lần quẹt diêm đầu tiên đều là giấc mơ, lần quẹt diêm cuối cùng đã trở thành hiện thực.

Câu 4 (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Điều xảy ra với cô bé bán diêm có giống như dự đoán của em không?

Trả lời:

Đúng như dự đoán của em, cô bé bán diêm đã chết vì giá rét trong đêm giao thừa.

Câu 5 (trang 64 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Những hình ảnh trái ngược nào trong quang cảnh này đầu năm mới?

Trả lời:

Những hình ảnh trái ngược trong quảng cảnh ngày năm mới:

- Trong khung cảnh của năm mới, mặt trời lên trong sáng, chói chang trên bầu trời nhạt, mọi người vui vẻ ra khỏi nhà nhưng có một em bé đã chết trong đêm giao thừa vì lạnh lẽo. "Ở một xó tường, người ta chỉ thấy em với đôi má hồng và đôi môi đang mỉm cười".

Sau khi đọc

Câu 1 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Truyện Cô bé bán diêm được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy?

Trả lời:

Truyện Cô bé bán diêm được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ ba (tác giả).

Câu 2 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Cô bé bán diêm phải ở ngoài đường phố trong một đêm như thế nào? Vì sao cô bé không dám trở về nhà?

Trả lời:

- Cô bé bán diêm phải ở ngoài đường phố trong một đêm giao thừa mùa đông đầy giá rét.

- Mặc dù có nhà song em không dám về vì nếu về mà không mang được đồng xu nào tất sẽ bị cha em mắng chửi, đánh đập.

Câu 3 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Nêu các chi tiết miêu tả ngoại hình của cô bé bán diêm? Những chi tiết đó giúp em hình dung như thế nào về cuộc sống của nhân vật?

Trả lời:

Các chi tiết miêu tả ngoại hình của cô bé bán diêm:

- Em phải đi chân đất, chân em đỏ ửng hết lên rồi bầm tím lại.

- Chiếc tạp dề cũ kĩ của em đựng đầy diêm và tay em còn cầm thêm một bao.

- Bông tuyết bám dày trên mái tóc dài xõa thành từng búp trên lưng em.

Cuộc sống bất hạnh, thiếu thốn, cơ cực.

Câu 4 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Những hình ảnh xuất hiện sau mỗi lần quẹt diêm thể hiện những ước mong nào của cô bé bán diêm? Theo em, có thể thay đổi trình tự xuất hiện của các hình ảnh đó không.

Trả lời:

- Những hình ảnh xuất hiện sau mỗi lần quẹt diêm thể hiện ước mơ được sưởi ấm, được ăn no và được gặp bà của cô bé bán diêm.

- Theo em, không thể thay đổi trình tự xuất hiện của các hình ảnh này được bởi vì thứ tự của những hình ảnh này thể hiện được mức độ tăng dần của nỗi khao khát của cô bé bán diêm với những sự vật ấy.

Câu 5 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Nêu cảm nhận của em về thái độ của người kể chuyện với cô bé bán diêm. Phân tích một vài chi tiết làm cơ sở cho sự cảm nhận đó.

Trả lời:

- Câu chuyện thể hiện tình yêu thương sâu sắc của nhà văn đối với số phận bất hạnh của cô bé bán diêm.

- Các chi tiết làm cơ sở cho sự cảm nhận đó:

+ Khắc họa hình ảnh nhân vật với hoàn cảnh đáng thương.

+ Giọng điệu đầy cảm thông, chia sẻ “…nhưng em không thể về nhà lúc này được, cha em sẽ đánh em”; “chà, giá có thể bật que diêm lên để sưởi cho ấm nhỉ!”…

+ Tái hiện những ước muốn của cô bé phù hợp với mong ước của em.

- Qua câu chuyện, nhà văn muốn truyền tải đến người đọc thông điệp nhân đạo: hãy yêu thương trẻ thơ và để cho chúng được sống một cuộc sống đủ đầy, hạnh phúc.

Câu 6 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Đọc lại một số câu văn miêu tả lại cách ứng xử của người đi đường trước tình cảnh của cô bé bán diêm. Em nghĩ gì về cách ứng xử của họ.

Trả lời:

- Cách ứng xử của người đi đường trước tình cảnh của em bé bán diêm: "Khách qua đường đều rảo bước rất nhanh, chẳng ai đoái hoài đến lời chào hàng của em, chẳng ai bố thí cho em chút đỉnh", "khách qua đường vội vã mặc quần áo ấm đến những nơi hẹn hò, hoàn toàn lãnh đạm với hoàn cảnh nghèo khổ của em bé bán diêm", "Mọi người bảo nhau: chắc nó muốn sưởi ấm".

- Đây là thái độ và sự ứng xử thờ ơ, thiếu sự đồng cảm và tình yêu thương giữa con người đối với con người.

Câu 7 (trang 65 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Trong truyện, tác giả đã sử dụng nhiều hình ảnh, chi tiết tương phản như: cảnh đoàn tụ của các gia đình trong đêm giao thừa với cảnh giá rét, đơn độc ngoài đường phố của cô bé bán diêm; không khí tươi vui ngày đầu năm mới với cảnh tượng em bé chết rét nơi xó tường. Em hãy chỉ ra ý nghĩa, tác dụng của một vài chi tiết, hình ảnh đó.

Trả lời:

- Trong truyện, tác giả đã sử dụng nhiều hình ảnh, chi tiết tương phản như:

+ Cảnh đoàn tụ của các gia đình trong đêm giao thừa với cảnh giá rét, đơn độc ngoài đường phố của cô bé bán diêm;

+ Không khí tươi vui ngày đầu năm mới với cảnh tượng em bé chết rét nơi xó tường.

Tác giả đã sử dụng những hình ảnh tương phản đó để làm nổi bật tình cảnh hết sức tội nghiệp của cô bé.

Câu 8 (trang 66 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Những câu chuyện cổ tích thường kết thúc có hậu: nhân vật chính được hưởng cuộc sống bình yên, hạnh phúc. Theo em, truyện cổ tích Cô bé bán diêm có kết thúc như vậy không? Vì sao?

Trả lời:

- Theo em, truyện cổ tích Cô bé bán diêm cũng đã có một kết thúc có hậu (khi nói về phương diện giải phóng số phận con người).

- Vì: Cái chết của cô bé bán diêm khốn khổ là một cảnh tượng thương tâm, nhưng đây là một cái chết đẹp, hình hài thể xác chết mà linh hồn, khát vọng của em bé vẫn sống, sống trên đôi má hồng, đôi môi đang mỉm cười, sống trong cảnh tượng huy hoàng cùng bà bay lên đón năm mới.

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) với nhan đề: Gửi tác giả truyện cô bé bán diêm.

Bài làm tham khảo

Nhà văn An - đéc - xen kính mến, cháu là một fan hâm mộ đích thực của ông, cháu đã đọc rất nhiều những câu chuyện cổ tích mà ông viết. Trong những câu chuyện đó cháu đặc biệt ấn tượng với câu chuyện Cô bé bán diêm. Câu chuyện về cô bé ngoan ngoãn tốt bụng, nhưng thật tội nghiệp. Ước mơ của cô bé trong câu chuyện là được sống mãi bên bà trong tình yêu thương, muốn thoát khỏi cảnh đói rét, đau khổ. Thực tế, cô bé đã chết rét, chết đói trong đêm giao thừa giữa khu phố với những ngôi nhà ngập tràn ánh sáng. Nhưng dưới ngòi bút ngập tràn yêu thương, chứa chan sự đồng cảm của ông, người đọc vẫn cảm giác rằng cô bé tội nghiệp ấy không chết. Em đang đi vào một thế giới khác, hạnh phúc và yêu thương hơn. Ở thế giới đó em sẽ không còn đói khổ và bất hạnh nữa.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Cô bé bán diêm

I. Tác giả

1. Cuộc đời

- An- đéc- xen (1805- 1875) tên đầy đủ là Christian Andersen

- Quê quán: nhà văn người Đan Mạch

2. Sự nghiệp văn học

+ Ông là nhà văn nổi tiếng với thể loại truyện dành cho trẻ em, nhiều truyện ông biên soạn lại từ truyện cổ tích nhưng có nhiều truyện là của ông.

+ Năm 1835, ông bắt đầu sáng tác truyện kể nhan đề Chuyện kể cho trẻ em tại Ý

+ Từ đó ông thường xuyên cho ra đời các câu truyện như Nàng tiên cá, Bộ quần áo mới của Hoàng đế, Chú vịt con xấu xí…

- Phong cách sáng tác:

+ Phong cách giản dị đan xen giữa mộng tưởng và hiện thực, những câu truyện ông viết hầu hết dành cho trẻ em.

II. Tác phẩm

1. Xuất xứ:

- Văn bản được viết vào năm 1845, khi tên tuổi của tác giả lừng danh thế giới với trên 20 năm cầm bút

2. Bố cục:

- Đoạn 1: (Từ đầu đến “bàn tay em đã cứng đờ ra”): Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa giá rét

- Đoạn 2: (tiếp đéo đến “họ đã về chầu Thượng Đế”): Các lần quẹt diêm, mộng tưởng và hiện thực

- Đoạn 3: Còn lại: Cái chết thương tâm của cô bé bán diêm

3. Tóm tắt

Câu chuyện kể về cuộc đời đầy bất hạnh của em bé bán diêm. Em mồ côi mẹ, bà cũng đã mất, em phải ở với người cha nghiện rượu và hay đánh đập mình. Trong đêm giao thừa, lạnh lẽo, tuyết rơi kín mặt đường, mọi người đều ở trong nhà. Còn em phải đi bán diêm mà suốt cả ngày em chẳng bán được que diêm nào. Em ngồi nép trong vào góc tường, đánh liều quẹt một que diêm để sưởi ấm, em tưởng chừng như một chiếc lò sưởi hiện ra. Lần thứ hai, em quẹt diêm hiện ra một bàn ăn thịnh soạn, lần thứ ba cây thông Noel hiện ra một cây rất lớn và được trang trí lộng lẫy. Lần thứ tư hình ảnh bà ấm áp hiện ra, em đã quẹt hết tất cả chỗ diêm để níu giữ hình ảnh của bà và mong muốn bà cho em đi cùng bà, thế là hai bà cháu cùng nhau bay vụt lên cao. Sáng hôm sau, sáng mùng một người ta thấy em bé có đôi má hồng và đôi mỉm cười, em đã chết vì rét trong đêm giao thừa.

4. Giá trị nội dung:

- Qua câu truyện nhà văn đã đưa đến chúng ta một thông điệp ý nghĩa: Lòng thương cảm trước số phận của trẻ thơ bất hạnh, hãy phấn đấu vì một tương lai cho tuổi thơ tốt đẹp tràn đầy hạnh phúc.

5. Giá trị nghệ thuật:

- Với cách kể chuyện hấp dẫn chân thực, diễn biến tâm lí nhân vật sâu sắc, tác giả còn sử dụng thành công biện pháp tương phản nhằm tạo điểm nhấn về một số phấn bất hạnh nhưng em luôn cháy lên khát vọng sống tốt đẹp và những ước mơ tươi sáng.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay, ngắn gọn khác:

Thực hành tiếng Việt trang 66

Gió lạnh đầu mùa

Thực hành tiếng Việt trang 74

Con chào mào

Viết bài văn kể lại một trải nghiệm của em trang 77